TY - JOUR ID - 5000277 TI - ارزیابی معرفت شناسانه انتقادات وارده بر برهان وجوب و امکان JO - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) JA - 14 LA - fa SN - 2008-8876 AU - Shokoh, Monazzam AD - دانشجوی دکتری - کلام اسلامی دانشگاه تبریز AU - Abbas, Abbaszadeh AD - استادیار - دانشگاه تبریز AU - Naser, AD - استادیار - کلام اسلامی دانشگاه تبریز Y1 - 2024 PY - 2024 VL - 14 IS - 2 SP - 27EP - 42برهان وجوب و امکان ,واجب‌الوجود ,ممکن‌الوجود ,علیت ,امتناع تسلسل ,DO - 10.22034/kalami.2024.5000277 AB - برهان «وجوب و امکان» یکی از متقن‌ترین براهین عقلی اثبات وجود خداست. در این برهان با تکیه بر نیازمندی ممکن‌الوجود به واجب‌الوجود بالذات، بر وجود خدا استدلال می‌شود. با وجود اتقان و استواری این برهان و ابتنای آن بر مقدمات بدیهی عقلی، برخی از فلاسفه‌ی غربی و پژوهشگران شرقی انتقاداتی بر آن وارد ساخته و سعی بر آن داشته‌اند تا اعتبار و ارزش معرفتی آن را در جهت اثبات علت اولی مخدوش سازند. فهم صحیح برهان و تحلیل درست اصطلاحات فلسفی آن، اعتبارسنجی ابزارهای معرفتی در تحصیل مقدمات این برهان و شناخت قلمرو کارکرد هریک از آنها می‌تواند ما را در پاسخگویی به بخش عمده‌ای از این اشکالات یاری رساند. این نوشتار از نگاه معرفت‌شناسی و به روش «توصیفی ـ تحلیلی» به بررسی اشکالات واردشده بر این برهان پرداخته و درصدد رفع و پاسخگویی به آنها با تبیین نقش و جایگاه ابزارهای شناختی در مقدمات این برهان است. UR - https://kalami.nashriyat.ir/node/5000277 L1 - https://kalami.nashriyat.ir/sites/kalami.nashriyat.ir/files/article-files/5000277-1726484760.pdf ER -