TY - JOUR ID - 5001110 TI - رویکرد انتقادی به قرائت مادی، پدیدارشناختی و اومانیستی حسن حنفی از توحید JO - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) JA - 14 LA - fa SN - 2008-8876 AU - seyedeh somayeh, sediqi AD - AU - Nasroallah, Aghajani AD - دانشیار - گروه علوم اجتماعی دانشگاه باقرالعلوم (ع) AU - Nasrin, Mianji AD - Y1 - 2024 PY - 2024 VL - 15 IS - 1 SP - 49EP - 66رويکرد انتقادي ,توحيد ,پديدارشناختي ,اومانيستي ,حسن حنفي ,DO - 10.22034/kalami.2024.5001110 AB - توحید به‌معنای اعتقاد به یگانگی خدا و شریک قائل نشدن برای او، اساس همة ادیان الهی است. روشنفکرانی که با رویکرد متداول غرب معاصر به بازخوانی دین پرداخته‌اند، دین را از حقیقت خود خارج کرده و به امری این‌جهانی، مادی و اومانیستی تنزل داده‌اند. یکی از این شخصیت‌ها، حسن حنفی، روشنفکر معاصر مصری است. پژوهش حاضر به بررسی و نقد دیدگاه او در موضوع توحید می‌پردازد. با مراجعه به آثار حنفی، به‌خصوص کتاب «من العقیدة الی الثورة» که درصدد قرائت مدرن از مباحث کلامی است، همة اصول دین ـ حتی با قرائت اهل‌سنت ـ را به‌چالش می‌کشد. در رویکرد او، توحید نه به‌عنوان صفتی برای موجودی حقیقی و بی‌نهایت از کمال هستی، بلکه باید به‌عنوان امر انسانی و در پرتو شرایط اجتماعی، تاریخی و فرهنگی معاصر بازخوانی شود و تفسیری متناسب با نیازهای دنیای امروز از آن ارائه گردد. او الهیات را وارونة انسانیات می‌داند که در قرائت جدید باید از وجه الهیاتی به چهرة انسانی و این‌جهانی تغییر یابد. قرائت او هیچ تناسبی با هیچ‌یک از ادیان الهی در باب توحید ندارد؛ بلکه به نفی توحید و لوازم آن بازمی‌گردد. این مقاله می‌کوشد با مراجعه به اندیشه‌های او در کتاب یادشده، به نقد و بررسی آن بپردازد. UR - https://kalami.nashriyat.ir/node/5001110 L1 - https://kalami.nashriyat.ir/sites/kalami.nashriyat.ir/files/article-files/5001110-1747545164.pdf ER -