TY - JOUR ID - 5001435 TI - بررسی همسان‌انگاری میان پدیده‌های ذهنی انسان با نمادهای صوری رایانه بر اساس حکمت متعالیه JO - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) JA - 14 LA - fa SN - 2008-8876 AU - Safdar, Elahi rad AD - استادیار - گروه کلام و فلسفه دین، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) Y1 - 2024 PY - 2024 VL - 15 IS - 1 SP - EP - آگاهی ,هوش مصنوعی ,فلسفه ذهن ,فیزیکالیسم ,حکمت متعالیه ,DO - 10.22034/kalami.2025.5001435 AB - امکان همسان‌انگاری میان پدیده‌های ذهنی انسان با نمادهای صوری (Formal Symbols) رایانه و در نتیجه رویکرد علم‌گرایانه به داده‌های رایانه‌ای و یکی‌پنداشتن ماهیت آن دو از مهمترین مسائل چالش‌برانگیزی است که عمدتاً در اثر تحولات نیم‌قرن اخیر در عرصة علم و تکنولوژی و توسط فیلسوفان ذهن نمایان شده است. شبیه بودن برخی کارکردهای رایانه به فعالیت‌های ذهنی انسان همانند آگاهی و حالات درونی و اراده این مسأله را موجب شده است که تا چه میزان می‌توان کارکردهای رایانه را به ذهنمندی (Mindfulness) یا هوشمندی (Intelligence) نزدیک کرد و آیا می‌توان با پیشرفت علوم شاهد تحقق انسانی هوشمند در قالب‌های مصنوعی باشیم؟ مقاله حاضر با تحلیل هستی‌شناسانة حقیقت آگاهی بر اساس اندیشه‌های حکمت متعالیه و همچنین تبیین علمی ماهیت رایانه و داده‌های آن به بررسی تطبیقی میان این دو امر پرداخته است و به این نتیجه رسیده است که با توجه به ماهیت فلسفی آگاهی انسان، اساساً تحقق آگاهی و سایر پدیده‌های ذهنی برای موجودات فیزیکال همانند سخت‌افزارها از استحالة منطقی برخوردار است و قهراً آزمون تورینگ (Turing Test) در دفاع از رویکرد علم‌گرایانه به رایانه آزمون موفقی قلمداد نخواهد شد. برهان اتاق چینی (Chinese Room) جان سرل را نیز می‌توان شاهدی مناسب برای استدلال‌ ارائه‌شده در این پژوهش دانست. UR - https://kalami.nashriyat.ir/node/5001435 L1 - ER -