TY - JOUR ID - 5001985 TI - بازخوانی انتقادی ادله قرآنی معاد عنصری در اندیشه آیت‌الله سبحانی (حفظه‌الله) JO - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) JA - 14 LA - fa SN - 2008-8876 AU - Ali, Ghadrdan gharamaleki AD - استادیار گروه معارف اسلامی، دانشکده الهیات و علوم اسلامی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران Y1 - 2024 PY - 2024 VL - 15 IS - 2 SP - EP - ادله قرآنی معاد عنصری ,آیت الله سبحانی ,معاد جسمانی ,معاد عنصری ,نقد معاد عنصری ,DO - 10.22034/kalami.2025.5001985 AB - اعتقاد به معاد، رکن بنیادین اسلام، دارای ابعاد گوناگون است. چگونگی رستاخیز مردگان، مسأله‌ای محوری در معادشناسی، محل اختلاف دیدگاه‌های متعددی است. آیت‌الله سبحانی، از متکلمان برجسته معاصر، ضمن اعتقاد به حضور نفس مجرد در معاد، بر امکان معاد عنصری نیز تاکید دارد. او برای اثبات معاد عنصری صرفاً به ادلۀ نقلی به‌ویژه آیات قرآن‌کریم استناد می‌کند. هدف این پژوهش تحلیل انتقادی ادله‌قرآنی مورد استناد سبحانی در اثبات معاد عنصری است. روش تحقیق در این پژوهش نظری و مسأله‌محور مبتنی بر تحلیل محتوای متون و بررسی استدلالی بوده و از طریق مراجعه به آیات قرآن‌کریم و آثار سبحانی، استدلال‌های مختلف در این زمینه استخراج و با استفاده از قواعد و اصول استنباط مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که تأکید سبحانی بر ظاهر آیات قرآن بدون تحلیل عقلی منجر به اثبات معاد عنصری در اندیشه وی شده است، در حالی‌که تأمل در آیات و ارزیابی استدلال‌های سبحانی ابهاماتی را در دلالت آیات بر معاد عنصری آشکار می‌سازد. در نهایت این پژوهش نشان می‌دهد که ادله‌قرآنی سبحانی در اثبات معاد عنصری دارای ابهامات قابل توجهی است و نمی‌توان ادله مورد استناد سبحانی را دلیلی قطعی بر معاد عنصری تلقی نمود. UR - https://kalami.nashriyat.ir/node/5001985 L1 - ER -