TY  - JOUR
ID  - 880
TI  - هم‌آوایی خط فکری شیخ مفید با معتزله‌ی بغداد در تبیین ماهیت ارادۀ خداوند
JO  - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)
JA  - 14
LA  - fa
SN  - 2008-8876
AU  - Akbar, 
AD  - استادیار - پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی
Y1  - 2019
PY  - 2019
VL  - 10
IS  - 2
SP  - 7EP  - 18شیخ مفید ,معتزله بغداد ,بلخی کعبی ,ماهیت اراده ,کراجکی ,DO  - 
AB  - شیخ مفید در میان متکلمان امامیه، جایگاه ویژه و ممتازی دارد و بی تردید تحلیل و تبیین او از آموزه های اعتقادی، نقشی تأثیرگزار در تحلیل تاریخ فکر امامیه خواهد داشت. اراده‌ی خدا و ماهیت آن، از جمله آموزه هایی است که شیخ مفید پیرامون آن رساله ای مستقل تحریر کرده است و برخی شاگردانش همچون کراجکی، تبیین و تحلیل او را پرورانده اند. خط فکری شیخ مفید، اگرچه همانند تمامی متکلمان عدلیه اراده را حادث می داند، ولی ازیک سو بر اساس روش شناسی ای که در کلام ورزی خویش بدان التزام دارد، و از سویی دیگر بر پایه‌ی برخی از روایات، بین اراده خدا و اراده‌ی انسان تفاوت می گذارد و به لحاظ وجود شناسی، اراده را همان امر مکوّن عینی و خارجی می داند. شیخ مفید در معنا شناسی صفت اراده، معتقد است: امکان انتساب صفت اراده به خداوند وجود ندارد و تنها به دلیل سمع می توان خداوند را مرید دانست. از این رو، استمعال این صفت را برای خداوند مجازاً روا می دارد. اما این تبیین را پیش تر برخی از معتزلیان بغدادی، همچون بلخی کعبی، هم ارائه کرده و برای آن دلیل اقامه نموده بودند. بعید نیست اقبال شیخ مفید به رویکرد و تحلیل معتزلیان بغدادی، به دلیل همسو انگاری این دیدگاه با روایات امامیه بوده باشد.
UR  - https://kalami.nashriyat.ir/node/880
L1  - https://kalami.nashriyat.ir/sites/kalami.nashriyat.ir/files/article-files/1_17.pdf
ER  -