TY  - JOUR
ID  - 914
TI  - بررسی تطبیقی اختیار و مسئولیت اخلاقی انسان  از منظر چیزم و قاضی عبدالجبار همدانی
JO  - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)
JA  - 14
LA  - fa
SN  - 2008-8876
AU  - Mahdi, Monfared
AD  - دانشیار - گروه فلسفه دانشگاه قم
AU  - Maliheh, 
AD  - دانشجوی دکتری - فلسفه تطبیقی دانشگاه قم
Y1  - 2021
PY  - 2021
VL  - 11
IS  - 1
SP  - 133EP  - 146قاضی عبدالجبار ,رودریک چیزم ,علیت رویدادی ,علیت فاعلی ,مسئولیت اخلاقی ,اراده آزاد ,DO  - 
AB  - اراده‌ی تام انسانی در اسلام با فرقه‌ی کلامی معتزله، شناخته می شود. قاضی عبدالجبار، متفکر برجسته‌ی اعتزال، با هدف دفاع از عدل الهی و تبیین سازگاری آن با مسئله‌ی تکلیف و نیز مسئولیت اخلاقی، افعال انسان را مستقل از اراده‌ی الهی می داند. از سوی دیگر، در فلسفه‌ی معاصر غرب، رودریک چیزم به  هدف تبیین سازگاری میان علیت انسان و اصل ضرورت علّی و معلولی، خود شخص را مبدأ نهایی عمل معرفی می کند. در این مقاله با روش تحلیلی ـ توصیفی ضمن بیان آرای هر دو متفکر در باب مسئولیت اخلاقی انسان، بیان خواهد شد که با وجود اختلاف مبنایی در جهان بینی چیزم و قاضی عبدالجبار درباره‌ی اموری چون ماهیت انسانی و اقسام علیت موجود در عالم، در خصوص مسئله‌ی اختیار انسان، گونه ای هم داستانی و قرابت برقرار است؛ هرچند هر دو متفکر با پذیرش اراده‌ی استقلالی تام انسان، ضمن گرفتار شدن به نگاهی غیرتوحیدی، به نتایجی نادرست در باب فاعلیت انسانی دست یافته اند.
UR  - https://kalami.nashriyat.ir/node/914
L1  - https://kalami.nashriyat.ir/sites/kalami.nashriyat.ir/files/article-files/9_1.pdf
ER  -