TY - JOUR ID - 981 TI - پیوند سنجش‌پذیری و بازخواست‌پذیری فعل الهی از دیدگاه علامه طباطبائی JO - مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) JA - 14 LA - fa SN - 2008-8876 AU - Mahdi, Bagheri AD - فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه تهران AU - Ahad, AD - استاد - فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه تهران Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 12 IS - 2 SP - 25EP - 38تفسیر المیزان ,علامه طباطبائی ,آیۀ «لایسأل» ,سنجش‌پذیری فعل الهی ,سؤال‌ناپذیری فعل الهی ,DO - AB - براساس آموزه ای قرآنی، از آنچه خدا انجام می دهد سؤال (بازخواست) نمی شود (انبیاء: 23). مقاله حاضر با بررسی رابطه سنجش و بازخواست درباره افعال الهی براساس تفسیر علامه طباطبائی، تلاش دارد به تبیین تازه ای از مبنای سؤال ناپذیری فعل باری دست یابد. به زبان منطق ریاضی، «بازخواست کردن» محمولی چهار موضعی است: کسی (1) از کسی (2) درباره چیزی (3) در نسبت با معیاری مشخص (4) بازخواست می کند. در تفسیر علامه از آیۀ «لایسأل»، موضع چهارم یعنی «معیار سنجش» همان موضع سوم یعنی «فعل الهی» است. از نظر ایشان، چون ملاک سنجش افعال دیگران حکمت و مصلحتی است که از فعل الهی اقتباس شده، بنابراین افعال الهی را نمی توان با چنین ملاکی سنجید. بدین سان، سنجش ناپذیری افعال الهی به مثابه شرطی برای بازخواست ناپذیری آن قلمداد می گردد. این پژوهش علاوه بر بهره مندی از ابزار منطق محمولات، برخی مبانی معرفتی در تفسیر علامه طباطبائی در مقایسه با برخی تفاسیر رقیب را نیز بررسی می کند تا به تحلیل دقیق تری از دیدگاه ایشان در عینیت فعل الهی با حکمت دست یابد. UR - https://kalami.nashriyat.ir/node/981 L1 - https://kalami.nashriyat.ir/sites/kalami.nashriyat.ir/files/article-files/2_21.pdf ER -