سال ششم، شماره دوم، پياپي 15، پاييز و زمستان 1394
صفدر الهي راد / استاديار گروه کلام و فلسفه دين مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني ره elahi@iki.ac.ir
دريافت: 12/3/94- پذيرش: 11/8/94
چکيده
مشروعيت سياسي يکي از مهم ترين مسائل کلام سياسي به شمار مي آيد. در کلام سياسي اشاعره چند ديدگاه مهم در باب مشروعيت مطرح اند که ديدگاه «نصب الهي» مهم ترين آنها به شمار مي رود. همۀ متکلمان اشعري به اين ديدگاه معتقد ند و آن را بر ديگر شيوه هاي اثبات مشروعيت سياسي مقدم مي دارند. البته در کلام سياسي اشاعره، ديدگاه «نصب الهي» به معناي ضرورت نصب امام از جانب خداي سبحان نيست؛ بلکه بدين معناست که در صورت وجود چنين نصبي فرد منصوب، از مشروعيت سياسي برخوردار است. دقيقاً همين رويکرد نقطۀ اختلاف ميان اشاعره و اماميه به شمار مي آيد. مقالۀ حاضر، با شيوه اي توصيفي و تحليلي، كوشيده است پس از تبيين ديدگاه «نصب الهي» و ادلۀ اثبات آن، ادلۀ اشاعره بر نفي ضرورت نصب الهي را بررسي كند و با نگاهي ايجابي، ادلۀ عقلي و نقلي را (بر اساس مباني و متون اهل سنت) در اثبات ضرورت نصب الهي بيان دارد.
کليدواژه ها: مشروعيت، کلام سياسي، نصب الهي، اشاعره، امامت، صحابه.
