Ma`rifat-e Kalami, Volume 1, Issue 4, No 4, Year 2025 , Pages 35-58
Theological Views of Sheikhiyeh Order
Article Type:
Promotional
Writers:
Ali akbar Bagheri / Ph.D Student of the roots of Revolution, Political Course, IKI. / BBB.ali54@Yahoo.com
Abstract:
"Sheikhiyeh" is an order which separated from Twelver-Imami Shiʿah in the last two centuries. They are the followers of Sheikh Ahmad Ihsaī. Although, the followers of Sheikhiyeh try to introduce themselves as Twelver Shiʿah, they have some beliefs that are by no means similar to those of Twelver Shiʿah. The present paper tries to cast light on the Sheikhiyeh order to find what it is, its leading figures, their beliefs, and the differences between Sheikhiyeh and non-Sheikhiyeh. Finally, it examines and analyzes the beliefs attributed to them by comparing them with those of Infallible Imams.
Sheikhiyeh order has gone astray in some of its beliefs including the issue of resurrection of the body, extreme views on the status of the Holy Prophet (may the blessing and peace of Allah be upon him and his progeny) and Imams (A.S), the fourth pillar, the physical life of Imam Mahdi (A.S), and following religious authorities. The research uses a library survey and, in some cases, field survey. It also uses descriptive and analytical methods.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :آرای کلامی شیخیه
Abstract:
«شیخیه» نام فرقه ای است که در طی دو قرن اخیر از شیعة امامیه جدا شده است. آنها طرفداران شیخ احمد احسایی اند. طرفداران شیخیه، در عین حالی که همواره کوشیده اند خود را شیعة امامی معرفی کنند، عقایدی دارند که مشکل بتوان آنها را با عقاید شیعة امامی یکی دانست. مقالة حاضر تلاشی است برای شناخت و بررسی شیخیه و بزرگان آن و معتقدات ایشان، و اینکه چه تفاوت هایی بین شیخیه با غیرشیخیه وجود دارد. در نهایت، با بررسی و تطبیق اعتقاداتی که به ایشان نسبت داده شده، با عنایت به مکتب اهل بیت(ع)، به نقد و بررسی آنها پرداخته شده است.
شیخیه در عقاید خویش در مواردی چند دچار انحرافاتی شده اند. از آن جمله می توان به بحث معاد جسمانی و غلو در مورد جایگاه پیامبر(ص) و امامان (ع)، رکن رابع، حیات جسمانی امام عصر(عج) اشاره کرد.
این مقاله، به روش مطالعة کتابخانه ای و در مواردی میدانی تدوین و در مقام نقد و بررسی، از دو روش توصیف و تحلیل استفاده شده است.
References:
- ابراهيمي، ابوالقاسم، الفهرست، كرمان، سعادت، 1350.
- ـــــ، تنزيه الاولياء، سايت الابرار http://www.alabrar.info/.
- احسايي، احمد، جوامع الكلم، بصره، الغدير، 1430ق.
- ـــــ، شرح العرشية، كرمان، سعادت، 1361.
- ـــــ، شرح زيارت جامعة كبيره، بيروت، مكتبة العذراء، 1424ق.
- ـــــ، مجموعةالرسائل الحكميّه، بيروت، دار العالميه، 1372.
- احسائي، عبدالله‌بن احمد، رسالة شرح احوال شيخ احمد‌بن زين‌الدين احسائي، ترجمة محمد طاهرخان كرماني، كرمان، سعادت، بي‌تا.
- احسائي، عبدالله‌بن احمد، رساله في جواب ملاحسين اناري، سايت الابرار http://www.alabrar.info/.
- احقاقي، عبدالرسول، احقاق الحق، ترجمه محمد عيدي خسروشاهي، تهران، روشن ضمير، 1385
- ـــــ، جاودانگان تاريخ، دو قرن اجتهاد در خاندان احقاقي، تهران، روشن ضمير،1385.
- ـــــ، دو قرن اجتهاد و مرجعیت شیعه ی اثنی عشری درخاندان معظم احقاقی، تهران، روشن ضمیر، 1385
- ـــــ، نداي شيعيان، تهران، روشن ضمير،1384.
- امين، سيد محسن، اعيان الشيعه، بيروت، دارالتعارف للمطبوعات، 1406ق.
- آقا بزرگ طهراني، محمد حسن، الذريعه الي تصانيف الشيعه، بيروت، دار الاضواء، 1403ق.
- ـــــ، طبقات اعلام الشيعه، مشهد، دار المرتضي، 1404ق.
- آل‌الطالقاني، محمدحسن، الشيخية: نشأتها و تطورها و مصادر دراستها، بيروت، الامال، ۱۴۲۰ق.
- بدوي، عبد الرحمن، مذاهب الاسلاميين، بيروت، دار العلم للملايين،1997م.
- نجفي، محمدباقر، بهائيان، قم، نشر مشعر، 1387
- برهان، محمد حسين، برهان قاطع، تهران، اميركبير، 1356.
- باقري، علي‌اكبر، نقد و بررسي آراء كلامي شيخيه كرمان، قم، موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني، 1389
- تنكابني، محمدبن سليمان، قصص العلماء، تهران، علمي فرهنگي، 1383.
- حسيني طباطبايي، مصطفي، ماجراي باب و بهاء، تهران، روزنه، 1380.
- دهخدا، علي اكبر، لغت نامه دهخدا، تهران، دانشگاه تهران، 1337.
- رباني گلپايگاني، علي، فرق و مذاهب كلامي، قم، مركز جهاني علوم اسلامي، 1377.
- روزبهاني، عليرضا، در جستجوي حقيقت، قم، مركز مديريت حوزة علمیه، 1389.
- زرندي، نبيل، مطالع الانوار، تلخیص تاریخ نبیل زرندی، مترجم عبدالحمید اشراق خاوری، تهران، موسسه ملی مطبوعات امری،134بدیع.
- ـــــ، شرح آيه الكرسي، بيروت، دار المحجه البيضاء، 1386.
- ـــــ، كشف الحق قي مسائل المعراج، بيروت، دار البلاغ، 1421ق.
- سبحاني، جلال، منشور عقايد اماميه، قم، موسسه امام صادق، 1376
- سهروردي، شهابالدين، مجموعه مصنفات، تهران، موسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگي، 1375.
- شهرستاني، محمدبن عبدالكريم، الملل و النحل، تهران، اقبال، 1350.
- كربن، هانري، مكتب شيخي از حكمت الهي شيعي، تهران، تابان، بي تا.
- كرماني، محمد كريم‌بن ابراهيم، ارشاد العوام، كرمان، چاپخانه سعادت،۱۲۶۳.
- ـــــ، تير شهاب در ردّ باب مرتاب، سايت الابرار http://www.alabrar.info/.
- ـــــ، رجوم الشياطين، ط. سعادت، كرمان، مدرسه ابراهيميه، ۱۲۶۸ق.
- ـــــ، هدايه الطالبين، بي‌جا، بي‌نا، بي‌تا.
- ـــــ، هدايه المسترشد، بي‌جا، بي‌نا، بي‌تا.
- كرماني، محمدبن محمد كريم، رسالة سپهسالاريه در معني ركن رابع، مشهد، شيخيه باقريه، 1380.
- مبلغي آباداني، عبدالله، تاريخ اديان ومذاهب، قم، منطق، 1373.
- مجلسي، محمد باقر، بحار الأنوار، بيروت، مؤسسة الوفاء، 1404ق.
- مدرس، محمد علي، ريحانة الأدب في تراجم المعروفين بالكنيه أو اللقب، تهران، خيام، 1369.
- مشكور، محمدجواد، فرهنگ فرق اسلامي، مشهد، آستان قدس رضوی، 1368
- مدرسي چهاردهي، مرتضي، شيخيگري بابيگري، تهران، فروغي، 1345.
- مصاحب، غلام حسين، دائرة المعارف فارسي، تهران، امير كبير، 1380.
- معين، محمد، مجموعه مقالات، به كوشش مهدخت معين، تهران، انتشارات معين، 1367.
- ملّاصدرا (صدرالدين محمّدبن ابراهيم شيرازي)، المبدأ و المعاد، تهران، انجمن حكمت اسلامي، 1354.
- موسوي بجنوردي، كاظم، دائرة المعارف بزرگ اسلامي، تهران، مركز دايرة المعارف الاسلاميه الكبري،1370.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
Bagheri, Ali akbar.(2025) Theological Views of Sheikhiyeh Order. Ma`rifat-e Kalami, 1(4), 35-58
Ali akbar Bagheri."Theological Views of Sheikhiyeh Order". Ma`rifat-e Kalami, 1, 4, 2025, 35-58
Bagheri, A.(2025) 'Theological Views of Sheikhiyeh Order', Ma`rifat-e Kalami, 1(4), pp. 35-58
