Ma`rifat-e Kalami, Volume 13, Issue 2, No 29, Year 2025 , Pages 107-120

    The Ambiguities of Ayatollah Misbah Yazdi's View on the Realm of Religion: An Investigation

    Article Type: 
    Research
    Writers:
    ✍️ Eisa / PhD Student of Philosophy of Religion, Imam Khomeini Educational and Research Institute / esamoalem@chmail.ir
    Safdar Elahi rad / Assistant Professor of the Department of Religion and Philosophy, Imam Khomeini Education and Research Institute / elahi@iki.ac.ir
    Pages: 107-120 Receive Date: 2025/02/23 Accept Date: 2025/02/23
    Abstract: 
    The realm of religion is one of the important topics among theologians and philosophers of religion and has been discussed in contemporary times with titles such as ‘human need for religion’, ‘human expectations from religion’, and ‘the realm of Sharia’. The main issues in this regard are as follows: What is religion? What are its pillars and components? And to what extent can it be involved in human life? In what issues should religion interfere? Ayatollah Misbah Yazdi believes explaining the matters related to the eternal prosperity of mankind are in the realm of religion. His point of view has led to some ambiguities, investigated in this article, using a library method with an analytical approach. Some of these ambiguities and problems are: the secularization of religion; failure to recognize statements that are related to human prosperity; many religious texts will come out of the domain of religion; how to identify the direct or indirect relationship between propositions and... This article explains and examines these ambiguities. The most important finding of this article is that these ambiguities are mainly caused by the lack of proper understanding of the mentioned point of view
    Keywords: 
    definition of religion
    domain of religion
    Ayatollah Misbah Yazidi's view
    religious science
    science and religion
    Islamization of sciences
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :بررسی ابهامات دیدگاه آیت‌الله مصباح یزدی در باب قلمرو دین*
    Abstract: 
    قلمرو دین یکی از مباحثی است که در میان متکلمان و فیلسوفان دین حائز اهمیت بوده و در زمان معاصر با عنوان هایی نظیر نیاز بشر به دین، انتظار بشر از دین، و گستره‌ی شریعت نیز مورد بحث واقع شده است. مسائل اصلی در قلمرو دین این است که دین چیست؟ چه ارکان و اجزایی دارد و تا چه حد می تواند در زندگی بشر دخالت داشته باشد؟ شأن دین بیان چه نوع مسائلی است؟ آیت الله مصباح یزدی قلمرو دین را بیان امور مربوط به سعادت ابدی انسان می دانند. دیدگاه ایشان برخی ابهامات را به دنبال داشته است که این مقاله به روش کتابخانه ای و با رویکرد تحلیلی به بررسی آنها می پردازد؛ ابهاماتی مانند سکولار شدن دین؛ خروج بسیاری از متون دینی از قلمرو دین؛ عدم تشخیص گزاره هایی که به سعادت انسان ارتباط دارد؛ چگونگی تشخیص ارتباط مستقیم یا غیرمستقیم گزاره ها و... . نوشتار حاضر این ابهامات را تبیین و بررسی می کند. مهم ترین یافته‌ی این مقاله آن است که این ابهامات عمدتاً ناشی از عدم درک درست این دیدگاه است.
    Keywords: 
    تعریف دین، قلمرو دین، دیدگاه آیت الله مصباح یزدی، علم دینی، علم و دین، اسلامی سازی علوم.
    References: 
    • باقري، خسرو، 1397، «نقد و بررسي هويت علم ديني از ديدگاه آيت‌الله مصباح يزدي»، کتاب نقد، سال هفدهم، ش 76، ص 183ـ210.
    • جمعي از نويسندگان، 1397، مباني علوم انساني اسلامي از ديدگاه آيت‌الله مصباح يزدي، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • شبر، سيدعبدالله، 1395، طب الائمه، ترجمة عباس پسنديده، چ هفتم، تهران، حديث مهر.
    • عشاقي، حسين، 1397، «سکولار نبودن گزاره‌هاي توصيفي»، کتاب نقد، سال هفدهم، ش 76، ص 65ـ87.
    • گلشني، مهدي، 1399، رابطه علم و دين از منظر چهار حکيم مسلمان معاصر، قم، حكمت اسلامي.
    • مصباح يزدي، محمدتقي، 1376، «شيوه‌هاي اسلامي کردن دانشگاه‌ها»، معرفت، ش 20، ص 25ـ39.
    • ـــــ ، 1380، سخنراني گستره دين، قم، کانون طلوع گفتمان ديني.
    • ـــــ ، 1381، دين و آزادي دين و آزادي، قم، مرکز مطالعات و پژوهش‌هاي فرهنگي حوزة علميه.
    • ـــــ ، 1389، درباره پژوهش، تحقيق جواد عابديني، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • ـــــ ، 1391، سخنراني علم ديني، در جمع اساتيد معارف دانشگاه‌هاي قم.
    • ـــــ ، 1394الف، پيش‌نيازهاي مديريت اسلامي، تحقيق غلامرضا متقي‌فر، چ پنجم، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • ـــــ ، 1394ب، فلسفه اخلاق، تحقيق احمدحسين شريفي، چ سوم، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • ـــــ ، 1394ج، قرآن‌شناسي، تحقيق و نگارش غلامعلي عزيزي‌کيا، چ ششم، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • ـــــ ، 1394د، پاسخ استاد به جوانان پرسش‌گر، چ نهم، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • ـــــ ، 1395، نقش تقليد در زندگي انسان، تحقيق کريم سبحاني، چ هشتم، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • ـــــ ، 1396، نظريه سياسي اسلام، نگارش کريم سبحاني، چ هشتم، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • ـــــ ، 1397الف، رابطه علم و دين، تحقيق علي مصباح، چ پنجم، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • ـــــ ، 1397ب، نگاهي گذار به نظريه ولايت فقيه، تحقيق و نگارش محمدمهدي نادري قمي، چ سي و دوم، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • ـــــ ، 1398، آموزش عقايد، چ يازدهم، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • 70 reads
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , Eisa, Elahi rad, Safdar.(2025) The Ambiguities of Ayatollah Misbah Yazdi's View on the Realm of Religion: An Investigation . Ma`rifat-e Kalami, 13(2), 107-120

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Eisa ; Safdar Elahi rad."The Ambiguities of Ayatollah Misbah Yazdi's View on the Realm of Religion: An Investigation ". Ma`rifat-e Kalami, 13, 2, 2025, 107-120

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , E, Elahi rad, S.(2025) 'The Ambiguities of Ayatollah Misbah Yazdi's View on the Realm of Religion: An Investigation ', Ma`rifat-e Kalami, 13(2), pp. 107-120

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , E, Elahi rad, S. The Ambiguities of Ayatollah Misbah Yazdi's View on the Realm of Religion: An Investigation . Ma`rifat-e Kalami, 2025; 13(2): 107-120