Ma`rifat-e Kalami, Volume 1, Issue 2, No 2, Year 2025 , Pages 159-178
An Inquiry into Sheikhi Beliefs as a Contributary Factor for Babi'sm and Baha'ism
Article Type:
Promotional
Writers:
Abstract:
Questions like corporeal resurrection, the Prophet's ascension (to Heaven) and occultation of the Imam of the Age and the possibility of his prolonged life have been the subject of speculation and inquiry for along time and thinkers have made major contribution to confirm the mertioned beliefs. Sheikh Ahmad Ihsa'i, for example, is one of these thinkers. The leaders of Babi and Baha'i sects, especially Ali Muhammad Shirazi who was influenced by the Sheikhi beliefs, sought to highlight the idea of the "Fourth dimension" or the doctorine of Mahdism which is inspired from Sheikh Ahmad's theory of havarqali world, and first he claimed that he was the Imam of the Age's deputy, then he claimed Imamate and finalhy prophethood. Therefore it is possible to say that one of the contributory factors of emergence of Babism and Baha'ism is their being effected by Sheikhi's beliefs. This article seeks through an analytical study to take a probing look at the circumstances in which Babism and Baha'ism came to existence.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :تحلیل عقاید شیخیه در بسترسازی بابیت و بهائیت
Abstract:
از دیرباز مسائلی مانند معاد جسمانی، معراج جسمانی پیامبر، غیبت و امکان طول عمر امام زمان در بین اندیشوران مطرح بوده و نظراتی برای توجیه این باورها بیان شده است. ازجمله نظرات احمد احسائی، که فرقه‌ی شیخیه منتسب به اوست، در این خصوص مطرح است. رهبران بابیت و بهائیت، به ویژه علی محمد شیرازی که از باورهای شیخیه متأثر بودند، با پر رنگ کردن مسائلی مانند رکن رابع یا مهدویت نوعی با تأثیر از نظریه جسد هورقلیایی شیخ احمد، ابتدا مدعی نیابت، سپس مهدویت و در نهایت، پیامبری شدند. از این رو، می توان یکی از زمینه های پیدایش بابیت و بهائیت را تأثیر پذیری از عقاید شیخیه دانست. این مقاله با رویکرد تحلیلی با هدف شناسایی بستر های پیدایش بابیت و بهائیت تدوین یافته است.
References:
- ميرزا جاني کاشاني، نقطه‌الکاف در تاريخ ظهور باب، ادوارد براون(سعي و اهتمام)، هلاند، 1910م.
- امين، السيد محسن، اعيان الشيعه، حسن الامين(تحقيق)، بيروت، دارالتعارف للمطبوعات، بي‌تا .
- مرکز دايره المعارف بزرگ اسلامي، دايرةالمعارف بزرگ اسلامي، تهران، 1380ه.
- تنکابني، ميرزا محمد، قصص العلما، چ دوم، بي‌جا، علميه اسلاميه، تابش، تابستان 1364.
- احسايي، شيخ احمد و رشتي، سيدکاظم، اسرار الامام المهدي، بيروت دارالمحجه البيضاء، 1425 ق.
- احسايي، شيخ احمد، شرح الزياره الجامعه الکبيره، بي‌جا، بي‌نا، 1424ق.
- آل‌الطالقاني، الشيخيه نشأتها و تطورها، بيروت، المآل للمطبوعات، 1420ه ق.
- سبحاني، جعفر، منشور عقايد اماميه، قم، موسسه امام صادق، زمستان 1376ه.
- مکارم شيرازي، ناصر، تفسير نمونه، تهران، دارالکتب الاسلاميه، 1374ه.
- طباطبايي، سيدمحمدحسين، الميزان في تفسير القرآن، تهران، دارالکتب الاسلاميه، چاپ پنجم، زمستان1372/ ترجمه سيدمحمدباقر موسوي همداني، قم، جامعه مدرسين، 1363.
- رشتي، سيدکاظم، مجمع الرسائل، چاپ سنگي.
- طوسي، ابي جعفر محمد بن الحسن، کتاب الغيبه، چ دوم، قم، موسسه المعارف الاسلاميه، 1417ه.
- حر ّعاملي، وسائل الشيعه، قم ، موسسه آل البيت، 1414ق/ 1409ق.
- کرماني، محمدکريم خان، ارشادالعوام، کرمان، سعادت، 1265.
- کرماني، محمد کريم خان، رکن رابع، چ دوم،کرمان، سعادت، 1368.
- مرتضي، شيخ احمد احسايي، مدرسي چهاردهي، تهران، بنگاه مطبوعاتي علمي، 1334.
- رساله شرح احوال شيخ اجل اوحد مرحوم شيخ احمد احسايي، چ دوم، چاپخانه سعادت کرمان، بي‌تا.
- دايرةالمعارف بزرگ اسلامي، زير نظر کاظم موسوي بجنوردي، مرکز دايره المعارف بزرگ اسلامي، 1372.
- سليماني، عزيز الله، مصابيح هدايت، تهران، لجنه نشر آثار امري، 109 بديع.
- فاضل مازندراني، اسرار الآثار خصوصي، موسسة مطبوعات امري، 128 بديع.
- اشراق خاوري، عبد الحميد، تلخيص تاريخ نبيل زرندي، تهران، لجنه ملي نشر آثار امري، 103 بديع.
- عبد الحسين آيتي، الکواکب الدريه في مآثر البهائيه، مصر، مطبعه السعاده.
- اشراق خاوري، عبد الحميد، رساله ايام تسعه، تهران، محفل ملي بهائيان، 102 بديع.
- اشراق خاوري، عبد الحميد، گنجينه حدود و احکام، چ سوم، موسسه ملي مطبوعات امري، 128 بديع.
- روحي، شيخ احمد و کرماني، ميرزا آقا خان، هشت بهشت، نسخه تهيه شده از نسخه خطي توسط پيروان بيان.
- احمد بن هروي، انواريه، ترجمه و شرح حکمت اشراق، چ دوم، تهران، امير کبير، 1363.
- سيدجلال‌الدين آشتياني، شرح زاد المسافر، چ سوم، قم، دفتر تبليغات، 1381.
- شيخ اشراق، مجموعه مصنفات شيخ اشراق، چ سوم، تهران، موسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگي، 1375.
- ابن سينا، ابو علي، الهيات من کتاب الشفاء، تحقيق آيه الله حسن زاده آملي، قم، مرکز انتشارات دفتر تبليغات اسلامي، 1376.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
, Hamid.(2025) An Inquiry into Sheikhi Beliefs as a Contributary Factor for Babi'sm and Baha'ism. Ma`rifat-e Kalami, 1(2), 159-178
Hamid ."An Inquiry into Sheikhi Beliefs as a Contributary Factor for Babi'sm and Baha'ism". Ma`rifat-e Kalami, 1, 2, 2025, 159-178
, H.(2025) 'An Inquiry into Sheikhi Beliefs as a Contributary Factor for Babi'sm and Baha'ism', Ma`rifat-e Kalami, 1(2), pp. 159-178
