Ma`rifat-e Kalami, Volume 15, Issue 1, No 32, Year 2025 , Pages -

    بررسی انتقادی نسبت انکار تکامل برزخی و نفی حرکت جوهری پس از مرگ به ملاصدرا

    Article Type: 
    Research
    Writers:
    ✍️ Mojtaba َAfsharpour / استادیار گروه کلام، مجتمع آموزش عالی حکمت و مطالعات ادیان، دانشگاه جامعه المصطفی (ص) العالمیه / Mojtaba_Afsharpoor@miu.ac.ir
    سیدمحمدحسین آل طه / دانشجوی دکترا دانشجوی دکتری تصوف و عرفان اسلامی، دانشگاه ادیان و مذاهب / 09194390673
    احمدرضا بصیری / حوزوی طلبه سطوح عالی حوزه علمیه قم / mojafs2@gmail.com
    محمدجواد جعفرملک / حوزوی دانش آموخته سطح 4 تخصصی تفسیر موسسه آموزش عالی اسراء / mj.jafarmalek71@gmail.com
    سیدعلی موسوی / کارشناس ارشد دانشجوی کارشناسی ارشد فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه باقر العلوم ع / aliii.mousaviii7679@gmail.com
    Receive Date: 2025/04/01 Accept Date: 2025/04/01
    doi 10.22034/kalami.2025.5001003
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :بررسی انتقادی نسبت انکار تکامل برزخی و نفی حرکت جوهری پس از مرگ به ملاصدرا
    Abstract: 
    تبیین حکمی تحولات نفس انسانی پس از مرگ و استکمال برزخی و اخروی آن، از مسائل کلیدی انسان‌شناسی و معادشناسی فلسفی است. در میان تحلیلهای متعدد، تحلیلی که سازوار با نظام حکمت صدرایی و بر نوع متوسط بودن انسان و حرکت جوهری نفس پیش و پس از مرگ مبتنی باشد، اهمیت ویژه‌ای دارد. در دوران ما، برخی از فیلسوفان و محققان حکمت متعالیه، با نگاهی انتقادی و البته درون گفتمانی، مدعی‌اند که ملاصدرا مرگ و رهایی نفس از عالم طبیعت را پایان حرکت جوهری و تحول ذاتی انسان دانسته و بر این اساس هرگونه حرکت و استکمال در مراحل بالاتر از جمله برزخ را انکار کرده است. ما در این مقاله با روش تحلیلی-توصیفی و به هدف بررسی صحت یا عدم صحت انتساب انکار تکامل برزخی و نفی حرکت جوهری نفس پس از رهایی بدن به ملاصدرا، با نگاهی جامع، همه استنادات به ملاصدرا در پژوهشهای مذکور را واکاویده‌ایم و به این نتیجه دست یافته‌ایم که نه تنها در هیچ یک از این عبارات تصریح به نفی تکامل برزخی وجود ندارد، بلکه ملاصدرا در نظریه نهایی خویش با صراحت تمام به استکمال نفس و حرکت آن در برزخ و آخرت اذعان کرده است.
    Keywords: 
    تکامل برزخی
    حرکت نفس
    اشتداد وجودی
    فیاضی
    عبودیت
    ملاصدرا
    • 52 reads
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    َAfsharpour, Mojtaba, , , , , , , , .(2025) بررسی انتقادی نسبت انکار تکامل برزخی و نفی حرکت جوهری پس از مرگ به ملاصدرا. Ma`rifat-e Kalami, 15(1), - https://doi.org/10.22034/kalami.2025.5001003

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Mojtaba َAfsharpour; ; ; ; ."بررسی انتقادی نسبت انکار تکامل برزخی و نفی حرکت جوهری پس از مرگ به ملاصدرا". Ma`rifat-e Kalami, 15, 1, 2025, -

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    َAfsharpour, M, , , , , , , , .(2025) 'بررسی انتقادی نسبت انکار تکامل برزخی و نفی حرکت جوهری پس از مرگ به ملاصدرا', Ma`rifat-e Kalami, 15(1), pp. -

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    َAfsharpour, M, , , , , , , , . بررسی انتقادی نسبت انکار تکامل برزخی و نفی حرکت جوهری پس از مرگ به ملاصدرا. Ma`rifat-e Kalami, 2025; 15(1): -