Ma`rifat-e Kalami, Volume 10, Issue 2, No 23, Year 2025 , Pages 19-34
An Investigation into the Problem of Evil in Fakhr-e Razi's Intellectual System
Article Type:
Research
Writers:
✍️ Seyed Mustafa / Assistant Professor, Department of Theology and Islamic Educations, Yasuj University / mostafa.mousavi64@gmail.com
Abstract:
Fakhr Razi's theories on evil are divided into four general sections: 1. theological presuppositions of the problem of evil; in this case, he claims that, philosophers believe in legal good and badness, and lack of God’s authority; therefore, they do not deserve to discuss this issue. 2. Criticizing the views of dualists and philosophers; in an anti-dualism approach, he sees the essence of God as the source of evil, and at the same time, he opposes the views of philosophers who regard evil as an accidental factitious. 3. Criticizing the non-existential approach to evil (attributed to Plato's view): and rejecting this view through the feeling of pain and suffering. 4. Criticizing the evil division theory (attributed to Aristotle); he states that he does not see a connection between the material world and evil. On the other hand, he challenges the assumption that, the material world has very little or no evil, and multitude good
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :واکاوی مسئله‌ی شر در سامانه‌ی فکری فخررازی
Abstract:
نظریات فخررازی در بحث شر به چهار بخش کلی تقسیم می شود: 1. پیش فرض های الهیاتی مسئله‌ی شر؛ وی در این موضع مدعی است که فلاسفه قائل به حسن و قبح شرعی اند و خداوند را فاقد اختیار می دانند. ازاین رو، شایستگی بحث درباره‌ی این مسئله را ندارند؛ 2. نقد دیدگاه ثنویت و فلاسفه؛ وی در رویکردی مخالف با ثنویت، سرمنشأ شُرور را ذات الهی می داند و در عین حال، با دیدگاه فلاسفه، که قائل به مجعول بالعرض بودن شرور ند، مخالفت می کند؛ 3. طرح انتقاداتی به دیدگاه عدمی بودن شرور (دیدگاه منسوب به افلاطون)؛ که از جمله‌ی آنها، نقض این دیدگاه از طریق احساس درد و رنج است؛ 4. بیان اشکالاتی بر نظریه‌ی تقسیمی شرور (منسوب به ارسطو)؛ در این موضع، وی تصریح می کند که ملازمه ای میان عالم ماده و شرور نمی بیند. و از سوی دیگر، این پیش فرض را که عالم ماده دارای شر قلیل و خیر کثیر است، به چالش می کشد.
References:
- ابراهيمي ديناني، غلامحسين، ۱۳۸۰، قواعد کلي فلسفي در فلسفه اسلامي، تهران، پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي.
- ابن‌سينا، حسين‌بن‌عبدالله، 1375، شرح الاشارات و التنبيهات مع المحاكمات، قم، نشر البلاغة.
- ابن‌نديم، محمدبن اسحاق، ۱۳۶۳، فهرست ابن‌نديم، ترجمه محمدرضا تجدد، تهران، بانک بازرگاني ايران.
- اشعري، علي‌بن‌اسماعيل، 1389، مقالات الاسلاميين و اختلاف المسلمين، قاهره، النهضۀ المصريۀ.
- پترسون، مايکل، ۱۳۷۶، عقل و اعتقاد ديني، ترجمة آرش نراقي و ابراهيم سلطاني، تهران، طرح نو.
- تفتازاني، سعدالدين، 1409ق، شرح المقاصد، قم، شريف رضي.
- حلي، حسن‌بن يوسف، ۱۳۷۹، الاسرار الخفيه، قم، دفتر تبليغات اسلامي.
- خواجوي، محمد، 1366، مقدمه کتاب شرح اصول کافي صدرالمتألهين، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقيقات فرهنگي.
- رازي، قطبالدين، ۱۳۸۱، الهيات المحاكمات مع تعليقات الباغنوى، تهران، ميراث مكتوب.
- ـــــ ، بي‌تا، الاشارات و التنبيهات، قم، دفتر نشر الکتاب.
- ژيلسون، اتين، ۱۳۷۴، مباني فلسفه مسيحيت، تجرمة محمد محمدرضايي، قم، دفتر تبليغات اسلامي.
- سبزوارى، هادي، ۱۳۷۹، شرح المنظومة، تحقيق حسن حسن‌زاده آملي، تهران، نشر ناب.
- شيرازى، قطبالدين، ۱۳۸۳، شرح حکمه الاشراق، تحقيق مهدي محقق، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگي.
- صدرالمتألهين، ۱۳۸۳ الف، الحكمة‌المتعالية فىالاسفارالعقلية الاربعه، تصحيح و مقدمه محمدرضا مظفر، بيروت، دار احياء التراث العربى.
- ـــــ ، 1383 ب، شرح اصول کافي، تصحيح محمد خواجوي، تهران، پژوهشگاه علوم انساني و مطالعات فرهنگي.
- طباطبائى، سيدمحمدحسين، ۱۴۲۴ق، نهايةالحكمة، تصحيح عباسعلى زراعى سبزوارى، قم، مؤسسةالنشر الاسلامي.
- طوسي، نصير‌الدين، بي‌تا، الاشارات و التنبيهات، قم، دفتر نشر الکتاب.
- ـــــ ، 1375، شرح الاشارات و التنبيهات مع المحاكمات، قم، نشر البلاغة.
- عبوديت، عبدالرسول، 1385، درآمدي به نظام حکمت صدرايي، ج 1، تهران، سمت
- فارابي، ابونصر، ۱۴۰۸ق، التعليقات، بيروت، دارالمناهل.
- فخر رازي، محمدبن عمر، 1407ق، المطالب العالية من العلم الإلهي، لبنان، بيروت.
- ـــــ ، ۱۳۸۴، شرح الاشارات و التنبيهات، ترجمة عليرضا نجف‌زاده، تهران، انجمن آثار و مفاخر فرهنگي.
- ـــــ ، ۱۴۱۱ق، المحصل، تحقيق حسين اتاي، قاهره، مکتبه دار التراث.
- ـــــ ، ۱۹۸۶، الاربعين في اصول‌الدين، تحقيق حسين محمد امبابي، قاهره، مکتبه الکليات الازهريه.
- قاضي خاني، رفيده، مسعود جهانگيري، 1397، «معرفت شناسي حسن و قبح از منظر ابن سينا»، حکمت سينوي، ش 60.
- قوشچي، علاءالدين، بي‌تا، شرح تجريد الاعتقاد با حواشي محقق دواني، طبع قديم.
- مطهري، مرتضي، 1390، مجموعه آثار شهيد مرتضي مطهري، ج1، تهران، صدرا.
- ميرداماد، محمدباقر، ۱۳۷۴، القبسات، تحقيق مهدي محقق، تهران، دانشگاه تهران.
- هاسپرس، جان، بي‌تا، فلسفه دين، گروه ترجمه و ويراستاري مرکز مطالعات و تحقيقات اسلامي، قم، دفتر تبليغات اسلامي.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
, Seyed Mustafa, , Mahmoud.(2025) An Investigation into the Problem of Evil in Fakhr-e Razi's Intellectual System. Ma`rifat-e Kalami, 10(2), 19-34
Seyed Mustafa ; Mahmoud ."An Investigation into the Problem of Evil in Fakhr-e Razi's Intellectual System". Ma`rifat-e Kalami, 10, 2, 2025, 19-34
, S, , M.(2025) 'An Investigation into the Problem of Evil in Fakhr-e Razi's Intellectual System', Ma`rifat-e Kalami, 10(2), pp. 19-34
