Ma`rifat-e Kalami, Volume 10, Issue 2, No 23, Year 2025 , Pages 167-182

    Social Ethics - Religious or Trans-religious?

    Article Type: 
    Research
    Writers:
    Morteza Rezaei / Assistant Professor, Department of Philosophy, IKI / Arezaee4@gmail.com
    ✍️ Zoheyr / M.A. in Philosophy, IKI / zohairrezazadeh@gmail.com
    Abstract: 
    One of the most challenging topics in the discussion of religion and ethics is social ethics; because providing the same ethical guidelines for individuals with their own diversity may lead to discrimination or imposition of majority values upon minority. The purpose of this research study is to explain the characteristics of religious ethics that their observance in Muslim societies takes precedence over the principles of trans-religious ethics. Given the tremendous impact of religious beliefs over the ethical elements, religious social ethics precedes trans-religious ethics that relies solely on the common nature of humans. Due to the revealed nature of religious social ethics, it has authority over the trans-religious ethics that finds itself needless of revealed sources.
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :اخلاق اجتماعی؛ دینی یا فرادینی؟!
    Abstract: 
    تبیین صحیح از رابطه‌ی دین و اخلاق از دغدغه های فیلسوفان این دو حوزه بوده که بحث های گسترده ای درباره‌ی آن انجام شده است. یکی از چالشی ترین قلمروهای این بحث، اخلاق اجتماعی است؛ زیرا افراد جامعه باورهای مختلفی دارند و پیچیدن یک نسخه‌ی اخلاقی برای همه‌ی آنان چه بسا به تحمیل ارزش ها و تبعیض نسبت به گروهی شود که باورهای اکثریت را قبول ندارند. هدف از تحقیق پیش رو، تبیین شاخصه های اخلاق دینی است که به سبب برخورداری از آنها برای تنظیم روابط افراد جامعه ای که همه یا اکثریت آنان مسلمان اند، بر اخلاق فرادینی اولویت می یابد. از یک سو، اخلاق اجتماعی متأثر از باورهای کلان اعتقادی، به دلیل تأثیرات شگرف این باورها بر عناصر مهم اخلاق، بر اخلاق فرادینی که تنها بر سرشت مشترک انسان ها تکیه دارد، مقدم است؛ و از سوی دیگر، اخلاق اجتماعی برگرفته از متون دینی معتبر، به دلیل شناخت عمیق و صحیحی که به وسیله‌ی وحی از انسان و افعال متناسب با سعادت حقیقی وی به دست می آورد، بر اخلاق فرادینی که خود را برای کشف ارزش های اخلاقی از این منبع شناخت بی نیاز می داند، ترجیح دارد.
    References: 
    • ابن‌اثير جزري، مبارک‌بن‌محمد، 1367، النهايه في غريب‌الحديث و الأثر، قم، اسماعيليان.
    • بيات، عبدالرسول و همكاران، 1381، فرهنگ واژه‌ها، قم، مؤسسة انديشه و فرهنگ ديني.
    • پارسانيا، حميد، 1391، جهان‌هاي اجتماعي، قم، کتاب فردا.
    • رجبي، محمود، 1394، انسان‌شناسي، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • رهنمائي، سيداحمد، 1396، مباني ارزش‌ها، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • سربخشي، محمد، 1388، اخلاق سکولار، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • شرف‌الدين، سيدحسين، 1395، ارزش‌هاي اجتماعي از منظر قرآن کريم، تهران، پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي.
    • صادقي، هادي، 1391، درآمدي بر کلام جديد، قم، کتاب طه.
    • طباطبائي، سيدمحمدحسين، 1371، الميزان في تفسير القرآن، قم، اسماعيليان.
    • فرانکنا، ويليام‌کي، 1392، فلسفه اخلاق، ترجمة هادي صادقي، قم، کتاب طه.
    • فنايي، ابوالقاسم، 1389، اخلاق دين‌شناسي: پژوهشي در باب مباني اخلاقي و معرفت‌شناسانه فقه، تهران، نگاه معاصر.
    • ـــــ ، 1392، دين در ترازوي اخلاق، تهران، مؤسسة فرهنگي صراط.
    • مسکويه، ابوعلي، 1375، کيمياي سعادت، ترجمة ميرزا ابوطالب زنجاني، تصحيح: ابوالقاسم امامي، تهران، نقطه.
    • مصباح، مجتبي، 1394، بنياد اخلاق (روشي نو در آموزش فلسفه اخلاق)، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • ـــــ ، 1395، فلسفه اخلاق، سلسله‌دروس مباني انديشه اسلامي (4)، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • مصباح، محمدتقي، 1376، اخلاق در قرآن، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • ـــــ ، 1378 الف، اخلاق در قرآن، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • ـــــ ، 1390، جامعه و تاريخ از نگاه قرآن، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • ـــــ ، 1378 ب، «دين و اخلاق»، قبسات، ش 13، ص 30-37.
    • ـــــ ، 1394، فلسفه اخلاق، تحقيق و نگارش احمدحسين شريفي، قم، مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
    • مطهري، مرتضي، 1394، مجموعه آثار، تهران، صدرا.
    • معين، محمد، 1388، فرهنگ معين، تهران، اشجع
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Rezaei, Morteza, , Zoheyr.(2025) Social Ethics - Religious or Trans-religious?. Ma`rifat-e Kalami, 10(2), 167-182

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Morteza Rezaei; Zoheyr ."Social Ethics - Religious or Trans-religious?". Ma`rifat-e Kalami, 10, 2, 2025, 167-182

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Rezaei, M, , Z.(2025) 'Social Ethics - Religious or Trans-religious?', Ma`rifat-e Kalami, 10(2), pp. 167-182

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Rezaei, M, , Z. Social Ethics - Religious or Trans-religious?. Ma`rifat-e Kalami, 2025; 10(2): 167-182