Ma`rifat-e Kalami, Volume 11, Issue 1, No 24, Year 2025 , Pages 73-82
A conflicting View about Ta’abud Obedience to Divine Injunctions under the Pretext of Backing Rationality
Article Type:
Research
Writers:
Mohammad sadegh / PhD in Philosophy of Religion Farabi Campus sadeghbad61@yahoo.com / sadeghbad61@yahoo.com
Abstract:
The relationship between ta’abud (obedience to divine injunctions) and rationality has been a challenging and influential subject in many epitomical and axiological areas of knowledge and it has been the special concern of many thinkers. Professor Mostafa Malekian an expert in this subject, considers obedience as the essence of traditional religiosity and regard it- in his speech and writings- as contrary to modern rationality, because, to Him, modern rationality requires that a proposition, be measured by an internal scale, in order to be accepted, any but then, he says: If it is proved that the person being obedience to all his words or those words that are related to the issue; never make mistakes, obedience is compatible with rationality. His division of knowledge into two categories, "knowledge through reason" and "knowledge through testimony", is also in conflict with the first part of his speech about the irrationality of obedience. In other cases, he states that not all the truths of the universe are in the realm of understanding the intellect and the internal scale of measurement
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :تعبدستیزی به بهانه‌ی دفاع از عقلانیت
Abstract:
رابطه‌ی تعبد و عقلانیت از مسائل چالشی و اثرگذار در بسیاری از حوزه های معرفتی و ارزشی بوده و نگاه بسیاری از اندیشمندن را به خود جلب کرده است. یکی از اندیشمندان صاحب نظر در این بحث، مصطفی ملکیان است. ایشان در بعضی عبارات و نوشته هایشان تعبد را جوهره‌ی دینداری سنتی دانسته و آن را خلاف عقلانیت مدرن معرفی کرده اند؛ زیرا عقلانیت مدرن اقتضا می کند برای پذیرش هر قضیه ای، آن را با ترازوی درونی بسنجیم؛ اما در بخشی دیگر از سخنانشان می گویند: اگر اثبات شود که شخص مورد تعبد در تمام سخنانش یا آن دسته از سخنانش که به مسئله مربوط است، هیچ گاه اشتباه نمی کند، تعبد با عقلانیت سازگار است. تقسیم بندی معرفت به دو دسته‌ی «معرفت از راه دلیل» و «معرفت از راه گواهی» توسط ایشان نیز در تعارض با بخش اول سخن ایشان درباره‌ی عدم عقلانیت تعبد است. ایشان در مواردی دیگر نیز تصریح می کنند که تمام حقایق عالم در حیطه‌ی ادراک عقل و سنجش ترازوی درونی قرار ندارد.
References:
- ابن‌منظور، محمدبن مكرم، 1414ق، لسان العرب، چ سوم، بيروت، دار الفکر.
- سهرابی فر وحید و صادقی هادی، 1392، «نگاهی انتقادی به نظریة عقلانیت و معنویت»، قبسات، ش 70، ص 177-196.
- غفاری، سیداحمد، 1396، «تحلیل انتقادی مؤلفه تعبد در نظریه عقلانیت و معنویت»، اندیشه نوین دینی، ش 49، ص 157-170.
- فیومی، احمد‌بن محمد، بی‌تا، المصباح المنير في غريب الشرح الكبير للرافعي، قم، شريف الرضي.
- کاجی، حسین، 1383، «انگاره عقلانیت و معنویت در آزمون نقد»، راهبرد، ش 33، ص 237-257.
- ملکیان، مصطفی، 1393، «اخلاقی زیستن بدون دخالت دولت (گفت‌وگوی مصطفی ملکیان و ابوالقاسم فنایی دربارة اخلاق، دین و عقلانیت)»، اندیشه پویا، ش 15، ص52-63.
- ـــــ ، 1387 الف، «انسان سنتی، انسان مدرن و مساله تعبد»، آیین، ش 17و18، ص 1001-1011.
- ـــــ ، 1387ب، راهی به رهایی، چ دوم، تهران، نگاه معا‌صر.
- ـــــ ، 1378، تاریخ فلسفه غرب، قم، دفتر همکاری حوزه و دانشگاه.
- ـــــ ، 1385، «سازگاری معنویت و مدرنیته (گفت‌وگو با مصطفی ملکیان)»، روزنامه شرق، ش 835.
- ـــــ ، 1389، سخنرانی عقلانیت و معنویت، تهران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
, Mohammad sadegh.(2025) A conflicting View about Ta’abud Obedience to Divine Injunctions under the Pretext of Backing Rationality. Ma`rifat-e Kalami, 11(1), 73-82
Mohammad sadegh ."A conflicting View about Ta’abud Obedience to Divine Injunctions under the Pretext of Backing Rationality". Ma`rifat-e Kalami, 11, 1, 2025, 73-82
, M.(2025) 'A conflicting View about Ta’abud Obedience to Divine Injunctions under the Pretext of Backing Rationality', Ma`rifat-e Kalami, 11(1), pp. 73-82
