Pages:
83-98
Receive Date: 2025/04/01
Accept Date: 2025/04/01
Abstract:
Iqbal Lahori is one of the thinkers of the contemporary period and one of the pioneers who, considering the requirements of the new era, considered the traditional ways of defending religion to be insufficient, but also harmful. He tried to make the necessity and correctness of the teachings of religion in a new, permit and acceptable way. This study, which is formulated in a descriptive-critical way, first explains Iqbal's critiques of Islamic philosophy, theology and mysticism, and then criticizes it after expressing Iqbal's plan. In Iqbal's innovative design, in order to defend religion, the experimental sciences must first be used. He used "religious experience" and then turned his attention to the social issues of religion. The findings of study show that Iqbal's attention to empirical knowledge and the need to use it in words is acceptable and necessary; But what he says about abandoning traditional philosophy and theology is not true.
چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
Title :اقبال لاهوری و شیوۀ موجهسازی دین و باورهای دینی در عصر جدید
Abstract:
اقبال لاهوری یکی از اندیشمندان دورۀ معاصر و از پیشگامانی است که با توجه به الزامات عصر جدید، راه های سنتی را در دفاع از دین ناکافی، بلکه مضر می دانست. او تلاش کرد ضرورت و درستی آموزه های دین را به شیوه ای نو، موجه و پذیرفتنی کند. این تحقیق که به شیوۀ توصیفی ـ انتقادی صورت بندی شده است، نخست خرده گیری های اقبال بر فلسفه، کلام و عرفان اسلامی را تبیین نموده و آن گاه بعد از بیان طرح اقبال، آن را نقد کرده است. در طرح ابداعی اقبال، به منظور دفاع از دین، ابتدا باید علوم تجربی را به کار گرفت. آن گاه «تجربۀ دینی» را به خدمت درآورد و سپس به مباحث اجتماعی دین توجه کرد. نتایج تحقیق نشان داد که توجه اقبال به دانش تجربی و ضرورت استفاده از آن در کلام، پذیرفتنی و بایسته است؛ اما سخن او دربارۀ کنار نهادن فلسفه و کلام سنتی، صحیح نیست.
References:
- اقبال لاهوری، محمد، 1343، کلیات اشعار فارسی مولانا اقبال لاهوری، مقدمه محمد سروش، تهران، کتابخانه سنایی.
- ـــــ ، 1357، سیر فلسفه در ایران، ترجمه ا.ح. آریانپور، تهران، امیرکبیر.
- ـــــ ، 1361، اشعار فارسی اقبال لاهوری، مقدمه و حواشی م. درویش، تهران، جاویدان.
- ـــــ ، 1368، بازسازی اندیشه دینی در اسلام، ترجمة محمد بقایی ماکان، بیجا، حیدری.
- ـــــ ، بیتا، احیای فکر دینی در اسلام، ترجمة احمد آرام، تهران، کانون نشر پژوهشهای اسلامی، رسالت قلم.
- اقبال، جاوید، 1372، زندگی و افکار علامه اقبال لاهوری، ترجمة شهیندخت کامران مقدم (صفیاری)، چ دوم، تهران، آستان قدس رضوی.
- بهنامفر، محمد و دیگران، 1393، «نقد عقلانیت در مثنوی مولانا و کلیات اقبال لاهوری»، مطالعات شبهقاره دانشگاه سیستان و بلوچستان، سال ششم، ش 21، ص7-34.
- بیات، عبدالرسول و جمعی از نویسندگان، 1386، فرهنگ واژهها، قم، مؤسسة اندیشه و فرهنگ دینی.
- جوادی آملی، عبدالله، 1380، دینشناسی، قم، اسراء.
- حسنی ندوی، سیدابوالحسن علی، 1377، افکار شگفت اقبال، ترجمة ابوشعیت عبدالقادر دهقان، بیجا، شیخالاسلام احمد جام.
- حسيني خامنهای، سیدعلی، 1365، «سخنرانی در همایش اقبال»، در: شناخت اقبال: مجموعه مقالات کنگره جهانی بزرگداشت علامه اقبال لاهوری، به کوشش غلامرضا ستوده، تهران، دانشگاه تهران و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي.
- خراسانی، ابوالفضل، 1385، «نسبت کلام اسلامی با فلسفه اسلامی»، معارف عقلی، ش 3، ص 67ـ90.
- ساکت، محمدحسین، 1385، ماهتاب شام شرق، تهران، میراث مکتوب.
- سبحانی، محمدتقی، 1383، «روششناسی روش های کلامی(اقتراح)»، پژوهه، ش 5، ص4-10.
- سعیدی مهر، محمد، 1399، آموزش کلام اسلامی، قم، کتاب طه و مرکز نشر هاجر.
- شاکری زواردهی، روح الله و مرضیه عبدلی مسینان، 1393، «بررسی تطبیقی اصول روششناختی کلام اجتماعی و جامعهشناسی دین با تأکید بر کارکردگرایی»، اندیشه نوین دینی، سال دهم، ش ۳۹، ص ۲۷-۴۴.
- شریعتی، علی، 1380، ما و اقبال، تهران، الهام.
- صافی، قاسم، 1392، چنین گفت اقبال، تهران، دانشگاه تهران.
- طباطبائي، سيدمحمدحسين، 1378، نهایة الحکمه، تصحیح و تعلیقه غلامرضا فیاضی، قم، مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی.
- عبودیت، عبدالرسول، 1382، «آیا فلسفه اسلامی داریم»، معرفت فلسفی، ش 1، ص42-58.
- فنایی اشکوری، محمد، 1392، «عرفان در ایران؛ جایگاه عرفان و تصوف و تعلیم و ترویج آن در ایران معاصر»، اندیشه دینی، ش 46، ص47-68.
- کیوپیت، دان، 1376، دریای ایمان، ترجمة حسن کامشاد، تهران، طرح نو.
- مجلسی، محمد باقر، 1403ق، بحارالانوار، بیروت، دارالتراث العربی.
- مصباح، محمدتقی، 1392، آموزش فلسفه، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی.
- مطهری، مرتضی، 1357، علل گرایش به مادیگری، تهران، صدرا.
- ـــــ ، 1372، مجموعه آثار، تهران، صدرا، ج 2.
- ـــــ ، 1386، مجموعه آثار، تهران، صدرا، ج 6.
- معروف، محمد، 1382، اقبال و اندیشه های دینی غرب معاصر، ترجمة محمد بقایی ماکان، تهران، قصیده سرا.
- موسوي خمینی، سیدروحالله، 1385، صحیفه امام، تهران، مؤسسة تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
Cite this article:
RIS
Mendeley
BibTeX
APA
MLA
HARVARD
VANCOUVER
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
, Hasanali.(2025) Iqbal Lahori and the Way of Permitting Religion and Religious Beliefs in the New Testament. Ma`rifat-e Kalami, 11(1), 83-98
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
Hasanali ."Iqbal Lahori and the Way of Permitting Religion and Religious Beliefs in the New Testament". Ma`rifat-e Kalami, 11, 1, 2025, 83-98
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
, H.(2025) 'Iqbal Lahori and the Way of Permitting Religion and Religious Beliefs in the New Testament', Ma`rifat-e Kalami, 11(1), pp. 83-98
APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER
, H. Iqbal Lahori and the Way of Permitting Religion and Religious Beliefs in the New Testament. Ma`rifat-e Kalami, 2025; 11(1): 83-98