تبيين قلمرو دين از منظر اصول کافي

سال سيزدهم، شماره دوم، پياپي 29، پاييز و زمستان 1401، ص 89-106
 

نوع مقاله: پژوهشي
* حميدرضا رمضاني درح/ كارشناس ارشد فلسفة دين مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره)     hamidrez1404@chamail.com
رضا كشاورز سياهپوش/ دانشجوي دكتري كلام مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره)    Siahpoosh.1404@yahoo.com
صفدر الهي‌راد/ استاديار گروه كلام و فلسفه دين مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره)     elahi@iki.ac.ir
دريافت: 20/05/1401 ـ پذيرش: 22/09/1401

چکيده
يکي از مباحث کلامي که در دوران متأخر تحت تأثير فرهنگ جديد غربي بيش‌ازپيش به آن پرداخته شده، مسئلۀ «قلمرو دين» است. بحث قلمرو دين از آن رو مهم است که مي‌تواند به‌روشني در فهم متون ديني ما را ياري کند و قرينه‌اي براي فهم صحيح ما از دين محسوب شود. در اين مقاله تلاش شده است تا رويکرد يکي از جوامع مهم روايي شيعه، يعني کتاب شريف «اصول کافي» به موضوع «قلمرو دين» با روش گردآوري خانوادۀ حديثي بررسي شود. براساس اين روش، از کنار هم قرار دادن مجموع روايات هم‌مضمون در اصول کافي مطابق يک معيار کلي،‌ «گسترة حضور دين در عرصه‌هاي مختلف زندگي بشر تا جايي است که با سعادت نهايي انسان گره خورده باشد». بيان اين نکته حائز اهميت است که در نوشتار پیش‌رو امکان بررسي قلمرو دين از منظر درون‌ديني مفروض گرفته شده است.

کليدواژه‌ها: دين، قلمرو دين، روايات، اصول کافي، حداقلي، حداکثري، جامعيت (اعتدالي).