صحيح مسلم و روايات تحريف‌شده

سال سيزدهم، شماره دوم، پياپي 29، پاييز و زمستان 1401، ص 121-134

نوع مقاله: پژوهشي
عبدالرحمان باقرزاده/ دانشیار گروه معارف اسلامی دانشگاه مازندران      A.bagherzadeh@umz.ac.ir 
دريافت: 29/03/1401 ـ پذيرش: 26/08/1401

چکيده
حديث ازجمله منابع مهم شکل‌گيري باورهاي کلامي و اعتقادي مسلمين است. لذا دقت در اصالت و پالايش منابع آن ضروري است. صحيح مسلم نزد غالب اهل‌سنت دومين اثر معتبر حديثي است که توسط مسلم‌بن ‌حجاج نيشابورى، از محدثان بزرگ اهل‌سنت (261ـ206ق) نگاشته شده است و مانند صحيح بخاري، جايگاه بلندي دارد و روايات موجود در آن، بدون بررسي مورد پذيرش سنيان قرار مي‌‌گيرد. اين جايگاه مستلزم سلامت و صحت راويان، سلسلة اسناد و متن روايات است. ازآنجاکه براساس اسناد قطعي، پديدة تحريف (به‌رغم زشتي و پيامدهاي منفي کلامي، فقهي و...) به منابع فراواني از متون اسلامي، اعم از روايي، اعتقادي، تاريخي و... نفوذ کرده است، اين سؤال مطرح مي‌‌شود که آيا کتاب یادشده از تحريف در امان مانده است تا کاملاً قابل اعتماد بوده باشد؟ پژوهش حاضر با روش توصيفي ـ تحليلي و با تكيه بر منابع معتبر و مختلف اهل‌سنت به‌منظور پاسخ به همين سؤال صورت پذيرفته و مهم‌ترين نتيجة آن، اثبات رخنة پديدة ناميمون تحريف در اين کتاب مهم و محوري بوده است. اين تحريفات، به‌صورت مستقيم و غيرمستقيم داراي ريشه‌ها و پيامدهايي در مباحث کلامي هستند و نيازمند دقت و موشکافي بيشتر اهل تحقيق‌اند.

کليدواژه‌ها: جايگاه اهل‌بيت (ع)، صحيح مسلم، حديث ثقلين، حديث سفينه، تحريف حقيقت.