معرفت کلامی

جان دی. کاپوتو یکی از تأثیرگذارترین فیلسوفان دین قاره‌ای معاصر است. وی پس از طرح «اندیشۀ مرگ خدا» و افول دین در دورۀ مدرن، امکانِ «بازگشت دین» را از رهگذر فلسفۀ ساخت‌شکنانه و به شیوه‌ای پسامتافیزیکی، در دوران پست‌مدرن بررسی می‌کند. جالب آنکه موضوع بازگشت دین، امروزه حتی با استقبال پاره‌ای از متفکران سکولار نیز مواجه شده است. کاپوتو در نیل به هدف خویش از اندیشه‌های فلسفی دریدا بسیار بهره می‌برد. تحقیق پیش‌رو، با روش کتابخانه‌ای و شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی، به مؤلفه‌های محوری اندیشه‌های دریدا ـ که تأثیری عمیق در رهیافت الهیاتی کاپوتو برجای گذاشته‌اند ـ همچون: «ساختارشکنی»، «نفی متافیزیک حضور»، «رویداد» و «دین بدون دین» می‌پردازد. در نهایت، بررسی انتقادیِ فلسفۀ ساخت‌شکنانه و الهیات مبتنی بر آن، نشان می‌دهد که این نگرش با چالش‌های متعددی، ازجمله «نسبی‌گرایی»، «مفسرمحوریِ افراطی»، «ایمان‌گرایی» و «ناواقع‌گرایی دینی» مواجه است. کلیدواژگان: دریدا، کاپوتو، ساختارشکنی، متافیزیک حضور، رویداد، الهیات پست‌مدرن، دینِ پسامتافیزیکی، دین بدون دین.