صفحهها: 125-
تاریخ دریافت: 1395/06/07تاریخ پذیرش: 1395/11/17
چکیده:
روش شناسی و بسترشناسی یک نظریه، از مهم ترین مسائلی است که نقش مهمی در تحلیل و شناخت چرایی صدور آن نظریه دارد. متکلمان شیعی مکتب بغداد در قرن چهارم و پنجم هجری، از بزرگ ترین متکلمان امامیه در طول تاریخ به شمار می آیند. با این حال، روایات امامان معصوم علیه السلام، که از منابع اصیل تفکر دینی به شمار می آیند، حضور کم رنگی در کتاب های کلامی ایشان دارند. هدف از نگارش این مقاله، ابتدا روش شناسی فکری این متکلمان، و سپس تحلیل چرایی تکیۀ فراوان ایشان بر عقل در براهین و نظریات کلامی مربوط به مسئلۀ امامت با توجه به بستر فرهنگی شهر بغداد در آن دوران است. بر اساس مهم ترین یافته های این نوشتار، نگاه سخت گیرانۀ متکلمان بغداد به احادیث و نیز تنوع مکاتب گوناگون کلامی و نیز تعصبات مذهبی و درگیری های شدید فرقه ای در بغداد، از مهم ترین عواملی است که مانع از استفادۀ لازم متکلمان شیعی از روایات در آن دوران شده است.
سال هفتم، شماره اول، پیاپی 17، پاییز و زمستان 1395
محمدحسین فاریاب / استادیار کلام مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی رهm.faryab@gmail.com
دریافت: 07/06/1395 ـ پذیرش: 17/11/1395
چکیده
روش شناسی و بسترشناسی یک نظریه، از مهم ترین مسائلی است که نقش مهمی در تحلیل و شناخت چرایی صدور آن نظریه دارد. متکلمان شیعی مکتب بغداد در قرن چهارم و پنجم هجری، از بزرگ ترین متکلمان امامیه در طول تاریخ به شمار می آیند. با این حال، روایات امامان معصوم علیه السلام، که از منابع اصیل تفکر دینی به شمار می آیند، حضور کم رنگی در کتاب های کلامی ایشان دارند. هدف از نگارش این مقاله، ابتدا روش شناسی فکری این متکلمان، و سپس تحلیل چرایی تکیۀ فراوان ایشان بر عقل در براهین و نظریات کلامی مربوط به مسئلۀ امامت با توجه به بستر فرهنگی شهر بغداد در آن دوران است. بر اساس مهم ترین یافته های این نوشتار، نگاه سخت گیرانۀ متکلمان بغداد به احادیث و نیز تنوع مکاتب گوناگون کلامی و نیز تعصبات مذهبی و درگیری های شدید فرقه ای در بغداد، از مهم ترین عواملی است که مانع از استفادۀ لازم متکلمان شیعی از روایات در آن دوران شده است.
کلیدواژه ها: روش شناسی، بسترشناسی، بغداد، متکلمان، امامت.
فاریاب، محمدحسین.(1395) روششناسی و بسترشناسی فکری نظریات متکلمان شیعی مکتب بغداد (قرن چهارم و پنجم) در مسئلۀ امامت. دو فصلنامه معرفت کلامی، 7(2)، 125-
محمدحسین فاریاب."روششناسی و بسترشناسی فکری نظریات متکلمان شیعی مکتب بغداد (قرن چهارم و پنجم) در مسئلۀ امامت". دو فصلنامه معرفت کلامی، 7، 2، 1395، 125-
فاریاب، محمدحسین.(1395) 'روششناسی و بسترشناسی فکری نظریات متکلمان شیعی مکتب بغداد (قرن چهارم و پنجم) در مسئلۀ امامت'، دو فصلنامه معرفت کلامی، 7(2), pp. 125-