صفحه‌ها: 43-
تاریخ دریافت: 1396/02/02تاریخ پذیرش: 1396/06/24
چکیده:
یکی از دیدگاه های غربیان که با رویکردی طبیعت گرایانه به موضوع «منشأ دین» پرداخته، «ترس از حوادث طبیعی» را منشأ دین می داند. نوشتار حاضر با استفاده از قرآن و با روش نقلی درصدد است تا نظر قرآن را در این مسئله تبیین کند که آیا منشأ پیدایش دین، گرایش به دین و التزام به احکام عملی آن، می تواند ترس از حوادث طبیعی باشد یا خیر؟ و اساساً قرآن چه دیدگاهی را دربارة پاسخ این سه مسئله بیان می دارد. در این مقاله پس از مفهوم شناسی، این بحث را به ترتیب در سه بخش مطرح کرده ایم: در بخش اول که «پیدایش دین» است، ترس هیچ نقشی در پیدایش دین ندارد؛ بلکه از دیدگاه قرآن، خداوند و ارادة او عامل پیدایش دین است؛ ولی در دو بخش دیگر یعنی «گرایش به دین» و «التزام به احکام دینی»، گرچه ترس عاملی اساسی نیست، لکن نمی توان به کلی نقش آن را نادیده گرفت.
سال هشتم، شماره اول، پیاپی 18، بهار و تابستان 1396
جواد قلی پور / دانشجوی دکتری کلام مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره Gh.javad@mihanmail.ir
محمد جعفری / دانشیار گروه کلام مؤسسة آموزشی و پژوهشی امام خمینی ره mjafari125@yahoo.com
دریافت: 02/02/1396 ـ پذیرش: 24/06/1396
چکیده
یکی از دیدگاه های غربیان که با رویکردی طبیعت گرایانه به موضوع «منشأ دین» پرداخته، «ترس از حوادث طبیعی» را منشأ دین می داند. نوشتار حاضر با استفاده از قرآن و با روش نقلی درصدد است تا نظر قرآن را در این مسئله تبیین کند که آیا منشأ پیدایش دین، گرایش به دین و التزام به احکام عملی آن، می تواند ترس از حوادث طبیعی باشد یا خیر؟ و اساساً قرآن چه دیدگاهی را دربارة پاسخ این سه مسئله بیان می دارد. در این مقاله پس از مفهوم شناسی، این بحث را به ترتیب در سه بخش مطرح کرده ایم: در بخش اول که «پیدایش دین» است، ترس هیچ نقشی در پیدایش دین ندارد؛ بلکه از دیدگاه قرآن، خداوند و ارادة او عامل پیدایش دین است؛ ولی در دو بخش دیگر یعنی «گرایش به دین» و «التزام به احکام دینی»، گرچه ترس عاملی اساسی نیست، لکن نمی توان به کلی نقش آن را نادیده گرفت.
کلیدواژه ها: دین، خاستگاه پیدایش دین، گرایش به دین، التزام به احکام دینی، ترس، ترس از حوادث طبیعی.
