افضليت انبيا از منظر قرآن

سال هشتم، شماره دوم، پياپي 19، پاييز و زمستان 1396

سيدابوالقاسم کاظمي شيخ شباني / دانشجوي دکتري کلام مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني ره                                ikazemi219@gmail.com

محمدحسين فارياب / استاديار گروه کلام مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني ره                                            m.faryab@gmail.com

دريافت: 19/1/1396ـ پذيرش: 17/06/1396

چکيده

گرچه مسئله افضليت امام در کتب کلامي شيعه و اهل‌سنت به طور مفصل تبيين و بررسي شده، به موضوع افضليت انبيا کمتر توجه گشته است. در تحقيق حاضر بر آنيم تا با مراجعه به آيات قرآن به روش استنادي – تحليلي، مسئله لزوم افضليت انبيا به نحو مطلق را تبيين و بررسي کنيم تا دريابيم آيا از آيات، لزوم و ضرورت برتري پيامبران بر افراد زمان خود (امت خود) به نحو مطلق و در همه ابعاد استفاده مي‌شود يا خير؟ خداوند سبحان در برخي آيات قرآن تبعيت از برخي انبيا را به نحو مطلق واجب مي‌داند که بالملازمه دليل بر افضليت مطلق آنان نيز مي‌باشند و برخي ديگر از آيات موهم وجود نقايصي در عده‌اي از انبياي الهي است و برخي آيات ديگر به صورت روشن، بر عدم افضليت آنان به نحو مطلق دلالت دارند و به نظر مي‌رسد مسئله افضليت انبيا و قلمرو آن با هدف و ضرورت بعثت، رابطه تنگاتنگ دارد. ازاين‌رو مطابق آيات قرآن، برتري انبيا در حيطه و قلمرو هدايت، امري بايسته است، ولي نسبت به برتري در ديگر ابعاد و جوانب نه‎تنها دلالتي ندارند، بلکه دليل بر خلاف آنها نيز مي‌باشند.

کليدواژه‌ها: افضليت، نبي، رسول، هدايت، قرآن.