جبر و اختيار از منظر ابن ابي‌جمهور احسائي
| ضمیمه | اندازه |
|---|---|
| 9.pdf | 207 کیلو بایت |
سال دوازدهم، شماره اول، پياپي 26، بهار و تابستان 1400، ص 149-158
نوع مقاله: پژوهشي
* سميه منفرد/ استاديار گروه فلسفه و کلام اسلامي، دانشگاه ايلام so.monfared@ilam.ac.ir
شمس‌الله سراج/ دانشيار گروه فلسفه و کلام اسلامي، دانشگاه ايلام
دريافت: 15/07/1398 ـ پذيرش: 19/11/1398
چکيده
مسئله «اختيار» انسان يکي از مباحث پرچالش و دامنه‌دار در تاريخ تفکر بشر به‌شمار مي‌رود و تاکنون راه‌حل‌هاي گوناگوني براساس مباني فکري مختلف براي آن ارائه شده است. اين مسئله در انديشه ابن ابي‌جمهور احسائي نيز مطمح نظر قرار گرفته است، مي‌توان گفت آنچه ديدگاه احسائي را از سايران امتياز بخشيده و درخور توجه كرده، تلاش کم‌نظير وي براي تقريب نظريات فلاسفه، عرفا و متکلمان در اين زمينه است که در کتاب «مُجلي» صورت گرفته است. اين جستار کوشيده است، راه‌حل ارائه شده از سوي احسائي براي پاسخ‌گويي به مسئله اختيار انسان و تلاش او براي رفع تعارض‌هاي موجود ميان انديشه‌هاي گوناگون را بررسي كند. از جمله دستاوردهاي بحث اين است که احسائي متناسب با رويکرد اشراقي خويش، تفسير خاصي از نظريه «أمر بين الامرين» ارائه کرده و اختلافات موجود در مسئله اختيار را بر پايه پذيرش وحدت سه‌گانه «شريعت ـ طريقت ـ حقيقت»، قابل جمع و غيرمتعارض با هم قلمداد کرده است.
کليدواژه‌ها: اختيار، جبر، ابن ابي‌جمهور احسائي، أمر بين الامرين، شريعت، حقيقت.
سال انتشار:
1400
شماره مجله:
26
شماره صفحه:
149