Ma`rifat-e Kalami, Volume 11, Issue 1, No 24, Year 2025 , Pages 99-114

    A Critique of Orientalist’s Image of the Doctrine of "Bada’" Based on Imamiyah Shiite Sources

    Article Type: 
    Research
    Writers:
    Ahmad / Assistant Professor of Qom University / a.beheshti@mail.qom.ac.ir
    ✍️ Zhra / / PhD student in Islamic Theology, Qom University / z.farzanegan@gmail.com
    Abstract: 
    The article” abot bada” has written by Goldziher and Triton in the Encyclopedia of Islam is concerned the doctrine of bada' advocated. This article investigates the definition of bada’, the evidence establishing it, its historical development and some examples of bada’ according to Sunni and Shiite sources. Although this article tries to present views of the opponents and the improper framework and the great concentration on Sunni sources (compared to Shiite sources) have made the article suffer from weaknesses in the content, the article need to be revised. The differences of opinion among Imamiyah theologians over the definition of bada’ have greatly contributed to the failure of non-Muslim writers to present a common and unambiguous picture of bada’. Using a descriptive-analytical method this article critically examines the definition of bada’ and its relationship with divine science, the history of the origin of the belief in bada’ Muslim community and its socio-historical outcomes by. A suitable framework is suggested by the article in an attempt to overcome the weaknesses of the current structure
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :نقد تصویر استشراقی از آموزه‌ی «بداء» بر اساس منابع شیعیان امامی
    Abstract: 
    مقاله‌ی «بداء» در دایرةالمعارف اسلام چاپ لایدن هلند، به قلم گلدزیهر و تریتون به رشته تحریر درآمده و به معرفی آموزه‌ی بداء نزد شیعیان می پردازد. این مقاله مواردی چون تعریف بداء، ادله‌ی آن، پیشینه‌ی تاریخی و برخی از مصادیق بداء را با استناد به منابع سنی و شیعی مطالعه کرده است. گرچه در این مقاله تلاش بر این بوده که هر دو دیدگاه مخالف و موافق را منعکس سازد، ساختار نامناسب و استفاده‌ی بیشتر از منابع اهل سنت (در مقایسه با منابع شیعی) مقاله را از نظر محتوایی دچار اشکالاتی ساخته که بازنویسی مقاله را ضروری می کند. اختلاف نظرات میان متکلمان امامیه در تبیین بداء نیز در ناموفق بودن نویسندگان غیرمسلمان از ارائه‌ی تصویری مشترک و بی اشکال از بداء سهم بسزایی داشته است. در این مقاله با روشی توصیفی ـ تحلیلی، محتوای ارائه شده درباره‌ی موضوعاتی چون تعریف بداء و ارتباط آن با علم الهی، تاریخچه‌ی پیدایش عقیده به بداء در جامعه‌ی اسلامی و برون دادهای اجتماعی ـ تاریخی آن نقادانه ارزیابی می شود. افزون بر این، اشکالات موجود در ساختار فعلی مقاله مطرح و ساختار مناسبی برای اصلاح پیشنهاد می شود.
    References: 
    • اشعری، ابوالحسن، 1400ق، مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین، چ سوم، آلمان ـ ويسبادن‏، فرانس شتاينر.
    • بحرانی، میثم، 1406، قواعد المرام فی علم الکلام، چ دوم، قم، مکتبة آیة الله مرعشی نجفی.
    • ـــــ ، 1417ق، النجاة فی القیامة فی تحقیق أمر الإمامة، قم، مجمع فکر اسلامي.
    • بخاری، محمدبن اسماعیل، 1425ق، صحیح بخاري، بیروت، دار المعرفه.
    • برنجکار، رضا، 1391، «آموزه بداء و علم الهی»، علوم حدیث، ش 63، ص 22-41.
    • بغدادی، عبدالقاهر، 1408ق، الفرق بین الفرق، بیروت، دار الجيل.
    • بیات، علی؛ عسکر، علیرضا، 1381، «نقدی بر مقاله امام حسین در دائرة المعارف اسلام»، روش‌شناسی علوم انسانی، ش 33، ص 169-178.
    • تقی‌زاده داوری، محمود، 1385، تصویر امامان شیعه در دائرة المعارف اسلام، قم، شیعه‌شناسی.
    • ـــــ ،1387، تصویر خانواده پیامبر در دائرة المعارف اسلام، قم، شیعه‌شناسی.
    • حلی، حسن‌بن یوسف، 1382، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، چ دوم، قم، مؤسسة امام صادق.
    • ـــــ ، 1982، نهج الحق و کشف الصدق، بیروت، دارالکتب اللبنانی.
    • سید مرتضی، 1405ق، رسائل، قم، دارالقرآن الکریم.
    • شرف‌الدین الموسوی، سیدعبدالحسین، 1373، اجوبة مسائل جار الله، صیدا، مطبعة العرفان.
    • شهرستانى‏، محمد‌بن عبدالكريم، 1364، ملل و نحل، چ سوم، قم، شريف الرضي.
    • صدرالمتألهین، محمدبن ابراهیم، الحکمة المتعالیة فی الاسفار العقلیة الأربعة، 1368، چ دوم، قم، مکتبة المصطفوی.
    • صدوق، محمدبن علي، 1378، عیون اخبار الرضا، تهران، جهان.
    • ـــــ ، 1395ق، کمال الدین و تمام النعمة، چ دوم، تهران، اسلامیه.
    • ـــــ ، 1398، التوحید، قم، جامعة مدرسين.
    • ـــــ ، 1414ق، الاعتقادات، چ دوم، بیروت، نشر دار المفید.
    • طبرسی، احمدبن علي، بی‌تا، الاحتجاج، بی‌جا، بی‌نا.
    • طوسی، محمدبن حسن، 1406ق، الاقتصاد فیما یتعلق بالاعتقاد، چ دوم، بیروت، نشر دارالأضواء.
    • ـــــ ، 1417ق، العدة فی اصول الفقه، قم، تیزهوش.
    • ـــــ ، 1425ق، الغیبة، چ سوم، قم، مؤسسة المعارف الاسلامیة.
    • طوسی، نصیرالدین، 1405ق، تلخیص المحصّل، چ دوم، بیروت، دار الاضواء.
    • فاضل مقداد، مقداد بن عبدالله، 1422ق، اللوامع الإلهیة، چ دوم، قم، دفتر تبلیغات اسلامی.
    • فانی اصفهانی، علی، 1394، بداء از نظر شیعه، ترجمة سیدمحمدباقر بنی‌سعید لنگرودی، قم، امام علی بن ابیطالب.
    • فخررازي، محمدبن عمر، 1411ق، المحصل، عمان، داررازی.
    • قاضی عبدالجبار، 1965، المغنی فی ابواب التوحید و العدل، قاهره، الدار المصریة.
    • کلینی، محمدبن يعقوب، 1407ق، اصول کافی، چ چهارم، تهران، دارالکتب الاسلامیه.
    • الله‌نیا سماکوش، محمد، 1388، «ارتباط بداء با اراده و علم الهی از جهت معناشناختی»، انسان‌پژوهی دینی، ش 19و20، ص 155-170.
    • مجلسی، محمدباقر، 1403ق، بحارالانوار، چ دوم، بیروت، دار احیاءالتراث العربی.
    • محقق حلی، جعفربن حسن، 1414ق، المسلك في أصول الدين و الرسالة الماتعية، مشهد، مجمع البحوث الاسلاميه.
    • مفید، محمدبن محمدبن نعمان، 1413ق، اوائل المقالات، قم، المؤتمر العالمي للشيخ المفيد.
    • مکدرموت، مارتین، 1372، اندیشه‌های کلامی شیخ مفید، ترجمة احمد آرام، تهران، دانشگاه تهران.
    • موسوی، سیدجمال‌الدین، 1396، بازخوانی آموزه بداء، قم، دارالحدیث.
    • مهدوی دامغانی، محمود، 1354، «نظری به چند مقاله از دائرة المعارف اسلام»، نگین خرداد، ش 121.
    • ميرداماد، محمدباقر، 1374، نبراس الضیاء، قم و تهران، هجرت و مكتوب.
    • هدایت‌پناه، محمدرضا، 1380، «تشابه اسمی، تفاوت ماهوی: نقدی بر مقالة علی‌بن ابی‌طالب در دايرةالمعارف اسلام»، روش‌شناسی علوم انسانی، ش 26، ص 160-198.
    • Goldziher, Ignac; Tritton, Arthur Stanley, 1960, “Bada”, Encyclopedia of Islam, second edtion, Leiden, Holland, p. 850-851.
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , Ahmad, , Zhra.(2025) A Critique of Orientalist’s Image of the Doctrine of "Bada’" Based on Imamiyah Shiite Sources. Ma`rifat-e Kalami, 11(1), 99-114

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Ahmad ; Zhra ."A Critique of Orientalist’s Image of the Doctrine of "Bada’" Based on Imamiyah Shiite Sources". Ma`rifat-e Kalami, 11, 1, 2025, 99-114

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , A, , Z.(2025) 'A Critique of Orientalist’s Image of the Doctrine of "Bada’" Based on Imamiyah Shiite Sources', Ma`rifat-e Kalami, 11(1), pp. 99-114

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    , A, , Z. A Critique of Orientalist’s Image of the Doctrine of "Bada’" Based on Imamiyah Shiite Sources. Ma`rifat-e Kalami, 2025; 11(1): 99-114