Ma`rifat-e Kalami, Volume 12, Issue 2, No 27, Year 2024 , Pages 25-38

    پیوند سنجش‌پذیری و بازخواست‌پذیری فعل الهی از دیدگاه علامه طباطبائی

    Article Type: 
    Research
    Writers:
    ✍️ Mahdi Bagheri / فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه تهران / Mbagheri95@ut.ac.ir
    Ahad / استاد فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه تهران / ghmalek@ut.ac.ir
    Pages: 25-38 Receive Date: 2024/12/23 Accept Date: 2024/12/23
    چکیده و کلیدواژه فارسی (Persian)
    Title :پیوند سنجش‌پذیری و بازخواست‌پذیری فعل الهی از دیدگاه علامه طباطبائی
    Abstract: 
    براساس آموزه ای قرآنی، از آنچه خدا انجام می دهد سؤال (بازخواست) نمی شود (انبیاء: 23). مقاله حاضر با بررسی رابطه سنجش و بازخواست درباره افعال الهی براساس تفسیر علامه طباطبائی، تلاش دارد به تبیین تازه ای از مبنای سؤال ناپذیری فعل باری دست یابد. به زبان منطق ریاضی، «بازخواست کردن» محمولی چهار موضعی است: کسی (1) از کسی (2) درباره چیزی (3) در نسبت با معیاری مشخص (4) بازخواست می کند. در تفسیر علامه از آیۀ «لایسأل»، موضع چهارم یعنی «معیار سنجش» همان موضع سوم یعنی «فعل الهی» است. از نظر ایشان، چون ملاک سنجش افعال دیگران حکمت و مصلحتی است که از فعل الهی اقتباس شده، بنابراین افعال الهی را نمی توان با چنین ملاکی سنجید. بدین سان، سنجش ناپذیری افعال الهی به مثابه شرطی برای بازخواست ناپذیری آن قلمداد می گردد. این پژوهش علاوه بر بهره مندی از ابزار منطق محمولات، برخی مبانی معرفتی در تفسیر علامه طباطبائی در مقایسه با برخی تفاسیر رقیب را نیز بررسی می کند تا به تحلیل دقیق تری از دیدگاه ایشان در عینیت فعل الهی با حکمت دست یابد.
    Keywords: 
    تفسیر المیزان
    علامه طباطبائی
    آیۀ «لایسأل»
    سنجش‌پذیری فعل الهی
    سؤال‌ناپذیری فعل الهی
    • 74 reads
    Cite this article: RIS Mendeley BibTeX APA MLA HARVARD VANCOUVER

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Bagheri, Mahdi, , Ahad.(2024) پیوند سنجش‌پذیری و بازخواست‌پذیری فعل الهی از دیدگاه علامه طباطبائی. Ma`rifat-e Kalami, 12(2), 25-38

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Mahdi Bagheri; Ahad ."پیوند سنجش‌پذیری و بازخواست‌پذیری فعل الهی از دیدگاه علامه طباطبائی". Ma`rifat-e Kalami, 12, 2, 2024, 25-38

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Bagheri, M, , A.(2024) 'پیوند سنجش‌پذیری و بازخواست‌پذیری فعل الهی از دیدگاه علامه طباطبائی', Ma`rifat-e Kalami, 12(2), pp. 25-38

    APA | MLA | HARVARD | VANCOUVER

    Bagheri, M, , A. پیوند سنجش‌پذیری و بازخواست‌پذیری فعل الهی از دیدگاه علامه طباطبائی. Ma`rifat-e Kalami, 2024; 12(2): 25-38