معرفت کلامی

در منابع دینی، ویژگی‌هایی برای انسان و جهان در عصر ظهور بیان می‌شود که نشان از تعالی و رشد چشمگیر و همه‌جانبه دارد، به گونه‌ای که گویی انسان و جهان عصر ظهور، به کلی متفاوت از دوره پیش از خود است. در این پژوهش با روشی مبتنی بر داده‌های کتابخانه‌ای و با شیوه استدلال فلسفی و تفسیر متن، تلاش می‌شود تا کاربست نظریه اشتداد وجودی جهان طبیعت در تبیین تحولات عصر ظهور مورد بررسی قرار گیرد. حکمت صدرایی با مبانی خود جهان طبیعت را عالمی سراسر تحول می‌بیند که در یک حرکت واحد، پیوسته در حال اشتداد و استکمال تدریجی است. این مقاله می‌کوشد مشخصات عصر ظهور در منابع دینی را در بستر این نظریه صدرایی تبیین کند و خوانشی خردپذیر از انسان و جهان عصر ظهور ارائه دهد. اهم نتایج کاربست این نظریه فلسفی در تبیین این آموزه دینی عبارتست از عدم ضرورت تبیین معجزه‌وار از مجموعه حوادث ظهور، تبیین وجه ترجیح بلامرجح نبودن زمان حدوث ظهور، ضرورت نقش‌آفرینی انسان از طریق آماده‌سازی قابلیت انسان و جهان برای دریافت کمالات عصر ظهور، تبیین جامع از تحولات همه‌جانبه‌ی انسانی، زمینی، آسمانی و طبیعی در عصر ظهور، و تبیین ضرورت وجود امام عصر و نفی تردید در وجود تاریخی وی.