بررسي تحليلي معيار و مصاديق نص جلي و خفي در کلام اماميه

سال سيزدهم، شماره دوم، پياپي 29، پاييز و زمستان 1401، ص 135-152
 

نوع مقاله: پژوهشي
* سيدمحسن موسوي/ كارشناس ارشد معارف اسلامي و كلام مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره)   smmzsm7378@gmail.com 
محمدحسين فارياب/ دانشيار گروه كلام مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره)    m.faryab@gmail.com
دريافت: 10/04/1401 ـ پذيرش: 24/08/1401

چکيده
در کتاب‌هاي کلامي، يکي از مباحث مطرح‌شده در بحث امامت، اصطلاح «نص جلي» و «نص خفي» است. اين دو اصطلاح که در ذيل مسئلة راه‌هاي تعيين امام مورد بحث قرار مي‌گيرد، در آثار کلامي فرق مختلف، اعم از معتزله، اشاعره، زيديه و اماميه مطرح شده است. در بين فرق مختلف اسلامي، تنها متکلمان اماميه‌اند که معتقدند اميرمؤمنان(ع)، هم با نص جلي و هم با نص خفي به‌عنوان جانشين بلافصل پيامبر(ص) تعيين شده است. اين مقاله با روش تحليلي ـ کتابخانه‌اي، ضمن اشاره به معيار نص جلي و نص خفي از ديدگاه متکلمان اماميه، دلایل آنها بر اثبات اين اعتقاد را تبيين می‌کند و به اشکالات مخالفان اين عقيده پاسخ مي‌دهد. در پایان، ضمن انتخاب معيار منتخب براي نص جلي و نص خفي، اثبات خواهد شد که برخلاف نظر بیشتر متکلمان، حديث غدير از مصاديق نص جلي است، نه نص خفي.

کليدواژه‌ها: امامت، اميرمؤمنان(ع)، نص جلي، نص خفي، اماميه، متكلمان، حديث غدير.